Dynastia V
nie wydaje się być kontynuacją poprzednie linii panującej, choć pogląd o
łączności dynastii V z poprzednią, IV-tą poprzez królową
Chentkaus, córkę
Menkaure jest bardzo prawdopodobny. Z pewnością
mamy do czynienia z triumfem teologii heliopolitańskiej. Pewna późniejsza
opowieść osnuta na tle historycznym, przedstawia okoliczności narodzin trzech
pierwszych królów V-tej dynastii. Mieli oni być synami boga Re z wioski Sachebu
położonej w okolicach Heliopolis, oraz Reuser, żony Redżdżedeta, jednego z
kapłanów pradawnego boga Re. W okresie V dynastii kult słoneczny nabiera
szczególnego znaczenia, a władcy, począwszy od Sahure przybierają regularnie
tytuł
sA-ra,
Syna Re. Piramidy, nie tak monumentalne jak za poprzedniej dynastii,
budowano w najbliższym sąsiedztwie świątyń solarnych. W polityce nie zaniechano
dotychczasowych wypraw na Synaj i do Azji, a także do Libii i Nubii.
|
(imię horusowe) |
Hr ir mAat |
|
(imię Nebti) |
|
nb.ti ir mAat |
(imię Złotego Horusa) |
|
nfr bik nbw |
Tablica z Abydos (Nomen i Prenomen) |
|
wsr kA.f Userkaf (Jego Ka Jest Potężne) |
Nie wywodził się z rodu królewskiego. Prawa do tronu uzyskał poprzez małżeństwo z córką Menkaure, księżniczką Chentkaus, dodatkowo wyprowadzając swój ród od boga Re i wprowadzając do królewskiego protokołu tytuł sA-ra - Syn Re. Sądzi się, że był ojcem swoich następców na tronie, królów Sahure i Neferirkare. Inny pogląd, zgodny z opowiadaniem z papirusu Westcar, reprezentują m.in. W.Helck i R.Stadelmann. Uważają oni, że trzej pierwsi władcy V dynastii byli braćmi, synami królowej Chentkaus. Papirus Turyński poświadcza 7 lat panowania a wg. Manethona Userkaf rządził 28 lat. Kamień z Palermo wspomina o wydarzeniach z lat 2-7 rządów władc, m.in. budowa zespołu grobowego w Sakkara, ofiary i nadania dóbr ziemskich, budowa kaplic, fundacje itp. Wzniósł świątynię solarną w Abusir rozwijając i umacniając kult Re. Miejsce pochówku - piramida w Sakkara. |
(imię horusowe) |
|
Hr nb xaw |
(imię Nebti) |
|
nb.ti nb xaw |
(imię Złotego Horusa) |
bik(w) nbw |
|
Tablica z Abydos (Nomen i Prenomen) |
sAHw ra Sahure (Ten Który Przebywa Blisko Re) |
Starszy brat Neferirkare, syn królowej Chentkaus I i, prawdopodobnie, założyciela dynastii - Userkafa. Papirus Turyński podaje 12 lat panowania, Kamień Palermo w cyklu dwuletnim - łącznie 14 lat a Manethon - 13 lat. Ekspedycje na Synaj i do krainy Punt poświadczają zapisy na Kamieniu z Palermo, reliefy i teksty na blokach kamiennych. Wiadomo o eksploatacji kamieniołomów diorytu w okolicach Abu Simbel. Miejscem pochówku władcy był kompleks grobowy z 50 metrową piramidą w Abusir. W skład kompleksu wchodziły ponadto: artystycznie dekorowana świątynia grobowa, piramida kultowa, rampa prowadząca do stosunkowo dobrze zachowanej świątyni dolnej. |
(imię horusowe) |
Hr wsr xaw |
|
(imię Nebti) |
nb.ti wsr xaw |
|
nb.ti xa m |
||
(imię Złotego Horusa) |
sxm.w nbw |
|
(Prenomen) |
nfr ir kA ra Neferirkare (Piękne Jest Wszystko Co Czyni Dusza [Ka] Re) |
|
Tablica z Abydos (Nomen) |
kAkAi Kakai |
Brat Sahure, syn królowej Chentkaus I i, prawdopodobnie, założyciela dynastii - Userkafa. Ponieważ na panowaniu Neferirkare kończą się annały na Kamieniu z Palermo, przypuszcza się że musiały zostać zredagowane za rządów tego właśnie władcy. Miejscem pochówku króla była piramida w Abusir zaplanowana początkowo jako 6-cio stopniowa piramida schodkowa wysoka na 52 m, jednak rozbudowano ją później do formy normalnej piramidy o wysokości 72 m. Kompleks grobowy nie został ukończony, wzniesiono tylko część świątyni grobowej a ze świątyni dolnej, jak należy sądzić, zrezygnowano. |
2453
- 2446 |
Szepseskare
|
(imię horusowe) |
Hr sxm xaw |
|
(Prenomen) |
Spss kA ra |
|
(Nomen) | wsr nTr Neczeriuser (Boskość Jest Silna) |
|
(Prenomen) |
Spss kA ra Szepseskare (Szlachetna Jest Dusza Re) |
Zarówno Papirus Turyński jak i Manethon przypisują temu królowi siedmioletnie panowanie. Zabytki z czasów Szepseskare to jedynie odciski pieczęci z Abusir gdzie musiało też znajdować się miejsce pochówku władcy. Stadelmann przypisuje mu wykonanie wykopu pod piramidę, na pn. od piramidy Sahure. |
(imię horusowe) |
Hr nfr xaw |
|
(imię Nebti) |
nb.ti nfr m |
|
(imię Złotego Horusa) |
nTr nbw nfr |
|
Tablica z Abydos (Prenomen) |
nfr=f ra |
|
(Nomen) |
isi |
|
(Prenomen) |
nfr xai ra |
Syn faraona Neferirkare i królowej
Chentkaus II, brat Niuserre. Siedmioletni okres rządów przypisywany mu
przez Papirus Turyński wydaje się przesadzony. Władca ten nie mógł panować
dłużej niż 2-3 lata. Przedwczesna śmierć króla zmusiła jego następcę do
szybkiego zakończenia budowy piramidy w Abusir, która została wykończona w
formie mastaby. Również wszystkie inne budowle kompleksu grobowego Neferefre
zostały wzniesione za panowania Niuserre. W ruinach
kompleksu grobowego Neferefre
czechosłowacka misja archeologiczna odnalazła m.in. papirusy administracji
świątynnej, posągi króla, dekorowane tabliczki i wiele odcisków pieczęci. |
(imię horusowe) |
Hr s.t-ib tA.wi |
|
(imię Nebti) |
s.t-ib nb.ti |
|
(imię Złotego Horusa) |
sbik nbw nTr(i) |
|
Tablica z Abydos (Prenomen) |
n(i) wsr ra |
|
(Nomen) |
iny Ini |
|
ini Ini |
||
in In |
Syn
faraona Neferirkare i królowej Chentkaus II,
brat Neferefre. Papirus Turyński
przypisuje mu 25 letnie panowanie. Miejsce pochówku -
piramida w Abusir usytuowana pomiędzy piramidami Sahure i Neferirkare, o
wysokości pierwotnej ok. 50 m, przy długości boku podstawy 79 m i kącie
nachylenia 52o. W okolicy pochowano również małżonkę
władcy, królową Reput-Nebu. Zbudował w
Abu Gurab wspaniałą świątynię kultu
solarnego o nazwie
Radość Re. Świątynia zwieńczona była charakterystycznym, wysokim na
36 m obeliskiem ustawionym na 20-metrowym cokole. W dokumentach z tego
okresu jest mowa o kampaniach wojennych do Libii i Azji jednak brak
jakichkolwiek dowodów na działalność militarną tego władcy. |
2418
- 2410
|
Menkauhor
|
(imię horusowe) |
|
Hr mn xa.w |
(imię Złotego Horusa) |
bik nbw HD |
|
Tablica z Abydos (Prenomen) |
|
mn kA.w Hr |
(Nomen) |
|
ikA.w Hr Ikauhor |
kAiw |
||
Tablica z Sakkara (Prenomen) |
mn kA.w Hr Menkauhor (Trwały Jak Dusza Horusa) |
|
Papirus z Turynu (Prenomen) |
Papirus Turyński podaje 8 lat panowania. Miejsce pochówku władcy nie zostało jeszcze z całą pewnością zlokalizowane. Jest nim albo piramida w Dahszur położona na pn-wsch od Czerwonej Piramidy Snofru, albo piramida tzw. "bezgłowa" w północnej Sakkarze. Król Menkauhor był z całą pewnością ubóstwiony w czasach Nowego Państwa. |
(imię horusowe) |
Hr Dd xa.w |
|
(imię Nebti) |
nb.ti Dd xa.w |
|
(imię Złotego Horusa) |
Dd bik nbw |
|
Tablica z Abydos (Prenomen) |
Dd kA ra |
|
(Nomen) | issi Isesi |
|
Tablica z Sakkara (Prenomen) |
mAa.t kA ra Maatkare |
|
(Nomen) |
issi Isesi |
|
Papirus z Turynu (Prenomen) |
Dd Dżed |
Król, którego imię znajdujemy w inskrypcji biograficznej w grobowcu Senedżemiba, naczelnika robót budowlanych, odpowiedzialnego za wzniesienie zespołu grobowego władcy. Jest również wzmiankowany we wprowadzeniu do Nauk Ptahhotepa, skierowanych przez mędrca do króla, a także na Tablicy Królewskiej z Karnaku. Papirus Turyński podaje 28 lat panowania, Manethon - 44. Informacje o spisach ludności (przeprowadzanych co 2 lata) mówią o 21 spisie (papirus z Abusir) i, odnaleziony niedawno napis w mastabie Idu w Abusir, o 14 spisie ludności. Miejsce pochówku - piramida w Sakkara. Ślady jego panowania znaleziono w Wadi Maghara na Synaju i w Nubii (Wadi Halfa, Toszka, Buhen). Synem władcy i następcą tronu był książę Remkui, który jednak zmarł przed objęciem władzy przez Unisa; córkami były: Chekeretnebti i Hedżetnebu. |
(imię horusowe) |
Hr wAD tA.wi |
|
(imię Nebti) |
wAD m nb.ti |
|
(imię Złotego Horusa) |
wAD bik nbw |
|
(Nomen) |
sA ra wnis |
|
Tablica z Abydos Tablica z Sakkara Papirus z Turynu (Prenomen i Nomen) |
wnis Unis |
Pochodzenie Unisa jest nieznane. Wiąże się go z królem Dżedkare, jednak hipoteza ta ma słabe uzasadnienie. Wiadomo że małżonki Unisa nie pochodziły z królewskich rodów. J.Ph.Lauer umiejscawia Unisa na początku następnej, VI dynastii dając mu tym samym rangę jej założyciela. Papirus Turyński podaje 30 lat panowania, Manethon - 33 lata. Miał dwie żony - królową Nebet, matkę księcia Unisanch i królową Chenut, prawdopodobnie matkę księżniczki Iput, późniejszej małżonki pierwszego władcy VI dynastii, faraona Teti. Kontakty handlowe z miastami azjatyckimi są już niemal tradycyjne, wiadomo też o ekspedycjach wojskowych skierowanych przeciwko Beduinom Szasu. Miejsce pochówku władcy - piramida w pd-zach Sakkara. |
Copyright © 2000-2013 Dariusz Sitek, Czestochowa - Chicago - Ann Arbor |